Automatyzacja procesów logistycznych dynamicznie się rozwija w wielu polskich przedsiębiorstwach. Wynika to z faktu, że wdrożenie tego typu rozwiązań niesie ze sobą liczne korzyści, choć oczywiście wiąże się również z wieloma wyzwaniami, z którymi trzeba się uporać.
Automatyzacja procesów logistycznych – dlaczego jest istotna?
Automatyzacja procesów logistycznych wiąże się ze specyfiką produkcji, w której najistotniejsze są czynniki mające kluczowy wpływ na ciągłość przepływu materiałów w całym logistycznym łańcuchu dostaw. Mając to na uwadze należy zatem stwierdzić, że zarządzanie produkcją powinno koncentrować się na sposobach poprawy efektywności procesów, zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego łańcucha dostaw oraz ciągłego nadzoru i ich oceny. Z tego względu automatyzacja produkcji jest związania z robotyzacją maszyn produkcyjnych, ale także z obsługą logistyczną całego procesu produkcyjnego, przede wszystkim w obszarze magazynowania i transportu wewnętrznego.
Automatyzacja procesów logistycznych w Polsce
Automatyzacja procesów logistycznych jest już powszechnie realizowana w gospodarce światowej. W Polsce również można spotkać coraz więcej przykładów jej wdrożenia i wykorzystania. W większości przypadków automatyzacja procesów logistycznych w produkcji i magazynowaniu jest wymuszana przez strategie działania międzynarodowych koncernów, które lokalizują swoje fabryki również w Polsce.
Automatyzacja procesów logistycznych na etapie wdrożenia wiąże się z koniecznością poniesienia wysokich kosztów, ale zapewnia również oszczędności, przede wszystkim poprzez zwiększenie wydajności i niezawodności oraz zmniejszenie liczby błędów, zwłaszcza w przypadku dużych przedsiębiorstw produkcyjnych.
Praktyka biznesowa wskazuje, że rozwoju automatyzacji procesów logistycznych w Polsce nie ogranicza brak funduszy inwestycyjnych, a powierzchnia operacyjna hal produkcyjnych i magazynowych. Zdecydowanie trudniej jest wprowadzić roboty na stanowiska, których nie można w żaden sposób powiększyć czy przenieść. Najlepszym sposobem jest rozbudowa fabryk czy budowa nowych zakładów, w których już na etapie planowania zostanie uwzględniona automatyzacja procesów logistycznych.
Dokonując analizy przykładów zastosowania automatyzacji logistyki na świecie (także w Polsce) można zauważyć, że dotyczy ona zarówno robotyzacji maszyn produkcyjnych, jak i automatyzacji transportu wewnętrznego obsługującego bufory przystanowiskowe w procesach produkcyjnych, co bezpośrednio wpływa na wzrost efektywności magazynowania.
Korzyści i bariery automatyzacji procesów logistycznych w Polsce
Automatyzacja procesów logistycznych w produkcji i magazynowaniu zapewnia liczne korzyści, ale wiąże się również z trudnościami w ich wdrażaniu. Poniżej zestawiono korzyści/bariery/cele dalszych usprawnień w danym zakresie – skoncentrowano się na rozwiązaniach stosowanych w Polsce:
- redukcja czasu realizacji zadań produkcyjnych/wysokie koszty wdrożenia automatyzacji i robotyzacji w procesach produkcyjnych/poprawa wizerunku firmy,
- minimalizacja błędów (przy odpowiednim ustawieniu robotów)/występujące awarie i usterki, które powodują zatrzymanie produkcji i konieczność przezbrojenia stanowiska/wzrost kompetencji i kwalifikacji wśród pracowników,
- sprawne zarządzanie produkcją przez planowanie produkcji i utrzymanie ruchu (zwrócenie uwagi na wąskie gardła)/konieczność przekwalifikowania pracowników, obawy przed skomplikowaną obsługą/zwiększenie stopnia automatyzacji i robotyzacji procesów logistycznych,
- poprawa ergonomii pracy pracowników/konieczność standaryzacji procesów/bardziej efektywne zagospodarowanie dostępnych przestrzeni produkcyjnych i magazynowych,
- wzrost konkurencyjności na rynku/integracja z systemami informatycznymi/redukcja błędów w integracji systemowej pomiędzy partnerami w łańcuchu dostaw,
- roboty przemysłowe znajdują swoje zastosowania w miejscach gdzie praca jest monotonna, uciążliwa, niebezpieczna, oferując bardziej wydajne i precyzyjne oraz szybsze wykonywanie prac/brak kompetencji w zakresie robotyzacji w poszczególnych zakładach/wzrost wydajności procesów produkcyjnych i magazynowych.
Czytaj też: Smart Factory – czym jest koncepcja Smart Factory?
Automatyzacja logistyki – nowoczesne rozwiązania stosowane w logistyce
Automatyzacja logistyki, głównie magazynowej jest obecnie w fazie dynamicznego rozwoju. Wdrażając nowoczesne rozwiązania transportu wewnętrznego wyrobów gotowych na stanowiska pakowania/kompletacji, należy pamiętać, że zastosowanie autonomicznych wózków jest możliwe dzięki dynamicznemu buforowaniu przepływu ładunków na podstawie dostępnych planów. Takie rozwiązanie pozwala na znaczne skrócenie czasu realizacji procesu oraz zapewnia wzrost jego produktywności, a także wygenerowanie oszczędności finansowych.
Wózki AGV zapewniają automatyzację dostaw wyrobów gotowych do strefy kompletacji i wydań, jednak brak komunikacji pomiędzy pojazdami skutkuje ograniczeniem w postaci przepustowości procesu buforowania. Wpływa to negatywnie na produktywność całego procesu magazynowego, dlatego warto zintegrować komunikacyjnie system sterujący (np. ERP) z autonomicznymi wózkami, co zwiększy efektywność przepływu informacji, zminimalizuje błędy w pobraniach ładunków, puste przebiegi wózków oraz ich zbędne ruchy magazynowe.
Automatyzacja procesów logistycznych magazynowych może bazować na autonomicznym transporcie wewnętrznym, który powinien być zintegrowany z systemem informatycznym lub innym narzędziem (np. platformą integracyjną). Za zarządzanie polem odkładczym i kolejnością realizowanych zadań odpowiada system ERP/platforma integracyjna. Integracja systemowa może odbywać się za pomocą usług typu WebServices, wymiany plików tekstowych o ustandaryzowanym formacie (XML) lub za pomocą bezpośredniego dostępu do bazy danych i udostępnionym widokom bazodanowym. Wybór sposobu integracji zależy od możliwości dostawcy systemu/narzędzia informatycznego.
Aplikacja zarządzająca pracą bufora powinna wykorzystywać własną bazę danych, w której odbywają się wszystkie transakcje, a ich wynik przekazywać do systemu ERP za pomocą aplikacji integrującej. W takim rozwiązaniu pole odkładcze w sposób automatyczny (na podstawie danych przekazanych z systemu ERP) dostosuje i zoptymalizuje alokację ładunku, aby przekazanie towaru do kolejnego etapu procesu (zamówienie klienta/wydanie z magazynu) było jak najszybsze. Zautomatyzowane pole odkładcze zazwyczaj umożliwia tasowanie i rotowanie ładunkami wewnątrz pola bez ingerencji pracowników. W ten sposób wszystkie procesy logistyczne w magazynie zostaną znacznie odciążone, poprzez eliminację zbędnych kursów wózków widłowych oraz szukanie towaru o właściwym indeksie, a czas przygotowania kolejnego zamówienia znacznie się skróci.
Automatyzacja procesów logistycznych związana z wykorzystaniem autonomicznego transportu wewnętrznego niesie za sobą szereg korzyści i oszczędności operacyjnych. Sprawne i świadome wdrożenie takiego rozwiązania w stosunkowo niedługim czasie zostanie zrekompensowane, a wspomniane korzyści wpłyną również na realizację innych procesów w całym łańcuchu dostaw – wymaga to jednak współpracy i integracji informacyjnej pomiędzy poszczególnymi partnerami biznesowymi.
Czytaj też: Wózki AGV w halach przemysłowych – rodzaje i stosowanieAutomatyzacja procesów logistycznych a standaryzacja
Automatyzacja procesów logistycznych stanowi ważny krok w kierunku przekształcenia ich w inteligentne łańcuchy dostaw. Wymaga to jednak ustandaryzowania, szczególnie w zakresie przepływu informacji i komunikatów pomiędzy partnerami biznesowymi. Obecnie jest to bardzo utrudnione, ze względu na fakt, że firmy korzystają z rożnych systemów informatycznych, a na rynku dostępne są liczne standardy komunikacyjne. Mnogość rozwiązań, z jednej strony wpływa pozytywnie na ich rozwój, jednak prowadzi również do niemożności dopasowania komunikacyjnego w łańcuchu dostaw. Jest to kluczowy problem, zarówno z punktu widzenia operacyjnego, jak i ekonomicznego realizowanych procesów logistycznych.
Potrzeba integracji informacyjnej w realizacji procesów logistycznych pomiędzy partnerami biznesowymi wydaje się konieczna, ponieważ wpływa pozytywnie na efektywność inteligentnego łańcucha dostaw. Pomimo stosowania obecnie różnych standardów informacyjnych przez partnerów biznesowych, integracji informacyjnej łańcucha dostaw nie można postrzegać z perspektywy celów osiągniętych, tylko przyszłościowego kierunku poprawy pozycji konkurencyjnej na dynamicznie zmieniającym się rynku.