Inteligentne dachy wykorzystują nowoczesne rozwiązania, które zapewniają ciągły monitoring i sprawne zarządzanie ryzykiem. Jest to niezwykle ważne w przypadku dachów płaskich w budynkach wielkopowierzchniowych, które są narażone na wiele zagrożeń. Administrowanie nimi jest dziś znacznie trudniejsze niż jeszcze kilkanaście lat temu. Wynika to przede wszystkim ze zmian klimatycznych, które zintensyfikowały występowanie gwałtownych, nieprzewidzianych zjawisk atmosferycznych.
Inteligentne dachy zapewniają bezpieczeństwo obiektów wielkopowierzchniowych
Inteligentne dachy można zaprojektować m.in. z wykorzystaniem w pełni zautomatyzowanych rozwiązań monitoringu powiązanych z alertami pogodowymi, co będzie stanowić ogromne wsparcie w codziennej pracy osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo dachów płaskich. Właściciele i zarządcy obiektów wielkopowierzchniowych doskonale zdają sobie sprawę z faktu, jak skomplikowane może być czuwanie nad bezpieczeństwem dachów płaskich. Zarządzanie ryzykiem związanym z obciążeniem stałym oraz zmiennym wiąże się nie tylko z ciągłymi pomiarami aktualnego stanu dachu, ale też z koniecznością przewidywania czasowych i przestrzennych zmian atmosferycznych.
Bezpieczeństwo dachu zależy od wielu czynników. Ogromną rolę odgrywa tutaj losowość występowania części z nich. Należy pamiętać, że jakiekolwiek uszkodzenie dachu wiąże się nie tylko z bezpośrednim zagrożeniem życia i zdrowia osób pracujących w obiekcie, ale też z koniecznością wstrzymania jego pracy. Niezależnie od tego czy mamy do czynienia z przestrzenią magazynową, sprzedażową czy produkcyjną – straty są ogromne. To właśnie w tym kontekście warto rozpatrywać ewentualne inwestycje w rozwiązania technologiczne mogące uchronić inwestorów i zarządców przed tego rodzaju problemami.
Inteligentne dachy a zarządzanie ryzykiem
W przypadku dachów płaskich na obiektach wielkopowierzchniowych trzeba zmierzyć się z szeregiem zagrożeń, które wynikają z obciążeń stałych oraz zmiennych. Te pierwsze, choć także niebezpieczne, mają permanentny charakter, a więc zwykle nie są zaskoczeniem. Mogą to być, np. panele fotowoltaiczne zamontowane na dachu wraz z balastem. Świadomość występowania takiego zagrożenia znacznie zmniejsza ryzyko jemu towarzyszące.
Obciążenia zmienne stanowią bardziej skomplikowaną kwestię. Wśród nich można wymienić gwałtowne opady deszczu lub śniegu czy silne wichury. Wymienione zjawiska atmosferyczne skutkują m.in. zastoiskami wody czy zalegającym śniegiem. Dochodzi przez to do miejscowych przeciążeń czy przecieków. W konsekwencji mogą one doprowadzić nawet do katastrofy budowlanej.
Przepisy dotyczące zarządzania ryzykiem
Obecnie obowiązuje szereg przepisów, które regulują obowiązki związane z zarządzaniem obiektami wielkopowierzchniowymi. Jeden z nich to rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z § 204 ust. 7 „Budynki użyteczności publicznej z pomieszczeniami przeznaczonymi do przebywania znacznej liczby osób, takie jak: hale widowiskowe, sportowe, wystawowe, targowe, handlowe, dworcowe powinny być wyposażone, w zależności od potrzeb, w urządzenia do stałej kontroli parametrów istotnych dla bezpieczeństwa konstrukcji, takich jak: przemieszczenia, odkształcenia i naprężenia w konstrukcji”.
Oznacza to, że właściciele budynków wielkopowierzchniowych są prawnie zobligowani do tego, aby wyposażyć je w systemy umożliwiające monitorowanie stanu konstrukcji, a więc również dachu. Obowiązujące przepisy przewidują potrzebę montażu tego typu rozwiązań, dlatego inwestycja w inteligentne dachy wyposażone w nowoczesne systemy monitoringu wydaje się być w pełni uzasadniona.
Inteligentne dachy – zalety
Główną korzyścią jaką zapewniają inteligentne dachy to bezpieczeństwo obiektu, na którym zamontowano system monitoringu. Wśród innych najważniejszych zalet wynikających z ich użytkowania można wymienić przede wszystkim:
- ciągły dostęp do informacji na temat stanu dachu,
- interaktywną mapę pokazującą stan dowolnej liczby budynków,
- system powiadomień, który istotne informacje natychmiast przesyła na smartfon,
- alerty pogodowe, pozwalające ocenić nadciągające zagrożenia,
- maksymalną wygodę w zarządzaniu dachem płaskim.
Inteligentne dachy z modułami fotowoltaicznymi
Inteligentne dachy mogą być wyposażone w panele fotowoltaiczne, które są coraz chętniej montowane na obiektach wielkopowierzchniowych. Ten zielony trend utrzymuje się od dłuższego czasu i wszystko wskazuje na to, że tak będzie dalej. To dobra informacja w kontekście zmian klimatycznych, ale dla zarządców budynków stanowi kolejny problem.
Montaż modułów fotowoltaicznych wiąże się ze wzrostem obciążenia stałego dachu płaskiego. Z tego powodu w pierwszej kolejności trzeba zweryfikować czy konstrukcja wytrzyma dodatkowe obciążenie – paneli fotowoltaicznych oraz balastu. W tym celu należy przeprowadzić audyt budynku.
Jeśli obiekt spełnia wszystkie wymagania natury konstrukcyjnej, można przejść do właściwego montażu. Po pierwsze należy pamiętać, że jest on bezinwazyjny. Dzięki temu w jego trakcie obiekt może normalnie funkcjonować. Nie potrzebne są przerwy w użytkowaniu, a więc nie są generowane straty finansowe. Dobrą praktyką jest, aby montażem zajmowała się firma, która zaprojektowała instalację. Zna ona budynek, ponieważ już na etapie projektowym musiała zapoznać się ze wszelkimi uwarunkowaniami technicznymi i będzie jej znacznie łatwiej przeprowadzić bezpieczny montaż.
Co ważne, pierwsze uruchomienie systemu PV musi zostać zainicjowane przez instalatora dysponującego uprawnieniami OZE Urzędu Dozoru Technicznego. Tylko wówczas instalacja zostanie objęta wieloletnią gwarancją.
Inteligentne dachy – monitoring obciążenia konstrukcji wywołanego przez panele
Inteligentne dachy umożliwiają sprawne monitorowanie obciążenia dachu wywołanego przez instalację paneli fotowoltaicznych wraz z balastem. Odpowiednie sensory kontrolują obciążenie konstrukcji dachu w trybie ciągłym. Dotyczy to zarówno obciążenia zmiennego, jak i stałego. Zarządca budynku wyposażonego w system monitoringu ma dostęp do aktualnych informacji o stanie ugięć dachu i nie tylko.
Podsumowanie
Dostępne na rynku nowoczesne technologie dostarczają właścicielom i zarządcom obiektów wielkopowierzchniowych szeregu rozwiązań, które pomagają w kontroli stanu dachów płaskich. Systemy monitoringu sprawdzą się wszędzie tam, gdzie aktualne informacje dotyczące kondycji dachu czy możliwych przyszłych zagrożeń są niezwykle istotne. Rozwiązania tego typu stanowią krok w stronę większego bezpieczeństwa obiektów wielkopowierzchniowych i zwiększenia komfortu pracy ich zarządców.
Publikacja artykułu: październik 2022 r.