Świetliki rurowe, czyli światło dzienne w obiektach przemysłowych

Świetliki rurowe i inne rodzaje źródeł światła dziennego w halach przemysłowych

Świetliki rurowe zwane również tubowymi, kopułkowymi lub tunelowymi stanowią jedno z trzech głównych rozwiązań mogących dostarczać światło dzienne do hal przemysłowych. Pozostałymi dwoma są okna oraz świetliki dachowe (pasma świetlne).

Okna sprawdzają się bardzo dobrze w oświetlaniu światłem dziennym powierzchni hali znajdującej się tuż przy ścianie, nie są w stanie jednak zapewnić światła w miejscach znajdujących się w głębi obiektu, co jest problematyczne zwłaszcza w dużych halach. Drugim rozwiązaniem są świetliki dachowe (pasma świetlne), dostępne w różnych rozmiarach i kształtach, przeznaczone do montażu w dachu. Mogą one oświetlać światłem dziennym również powierzchnie oddalone od ściany, np. na środku hali. Niestety, jeśli takie miejsca nie znajdują się bezpośrednio pod dachem (np. oddziela ją jakaś przestrzeń techniczna) lub, gdy hala jest bardzo wysoka to nie ma możliwości na efektywne doprowadzenie światła dziennego na powierzchnię pracy.

Trzecim rozwiązaniem są świetliki rurowe, które pozwalają na dostarczenie światła dziennego wszędzie tam, gdzie nie można tego zrobić za pomocą okien czy świetlików dachowych. Zapewniają oświetlenie powierzchni, które nie znajdują się bezpośrednio przy ścianach czy pod dachem, sprawdzą się również w wysokich halach przemysłowych. Ponadto świetliki rurowe dostarczają światło w efektywny sposób, co wynika z ich specyficznej budowy – dzięki kopule instalowanej na dachu hali i skupiającej światło, a także światłonośnej rurze, świetliki rurowe dostarczają światło do wnętrza budynku, nawet na duże odległości.

Światło dzienne w halach przemysłowych

Światło dzienne to najbardziej naturalne oświetlenie dla ludzi, dlatego czujemy się najlepiej w pomieszczeniach w których jest go najwięcej. Istnieje wiele badań naukowych prezentujących pozytywny wpływ światła dziennego na człowieka – zapewnia ono między innymi energię, lepszą koncentrację czy wyższą efektywność działania. Z tego powodu od początku rozwoju budownictwa i technologii budowlanych człowiek zawsze poszukiwał coraz bardziej efektywnych sposobów dostarczania światła dziennego do wnętrz budynków.

Niestety równie często aspekt ten był i jest pomijany, zwłaszcza w obiektach przemysłowych. Istnieje wiele budynków użytkowanych przez 24 godziny na dobę, w których bez przerwy używane jest oświetlenie sztuczne. Nawet w ciągu dnia, przy słonecznej pogodzie. Dzieje się tak z różnych powodów – nie było do tej pory technicznych możliwości wdrożenia rozwiązań dostarczających światło dzienne albo po prostu nikt nie myśli o świetle dziennym, jako istotnym czynniku.

Brak światła dziennego w halach przemysłowych oznacza, że pracownicy przez cały dzień nie mają z nim kontaktu, co obniża produktywność i może negatywnie wpływać na samopoczucie. Ponadto, korzystanie wyłącznie ze sztucznego oświetlenia może generować znaczne koszty energii elektrycznej oraz powodować szybsze zużywanie się opraw oświetleniowych.

Budowa świetlików rurowych

Świetliki rurowe składają się z kopuły instalowanej na dachu hali przemysłowej przez którą światło dociera do wnętrza obiektu. Następnie poprzez wysoko refleksyjną rurę (tubę) światłonośną światło dzienne jest dostarczane na daną powierzchnię. Wspomniana rura może mieć nawet kilkanaście metrów długości i dlatego też światło dzienne może być doprowadzane w dowolne miejsce w obiekcie. Końcowym, dolnym elementem świetlika rurowego jest dyfuzor, który rozprasza światło wewnątrz hali. Dyfuzor świeci niczym oprawa świetlna.

Korzyści wynikające z oświetlenia hali przemysłowej przez świetliki rurowe

Świetliki rurowe, jak już wspomniano, pozwalają na doprowadzenie światła dziennego w dowolne miejsce, np. na stanowiska pracy. Dodatkowo, dzięki nim można zapewnić równomiernie rozłożone światło dzienne na całej powierzchni hali przemysłowej, a także dobrać jego średnie natężenie z wykorzystaniem odpowiedniej liczby i modeli świetlików rurowych. Pozwala to uniknąć oświetlenia obiektu światłem sztucznym w ciągu dnia, co wpływa na wydajność pracy, a także pozwala ograniczyć koszty energii elektrycznej.

Ponadto, świetliki rurowe zajmują znacznie mniej powierzchni dachu hali przemysłowej niż świetliki dachowe, a ich montaż wiąże się z mniejszą ingerencją w jego konstrukcję. Świetliki rurowe są instalowane punktowo i niezależnie od siebie, a ich rozstaw należy dobrać w zależności od potrzeb. Wymienione kwestie zapewniają więcej dodatkowego miejsca na dachu na inne instalacje oraz szybszy i łatwiejszy montaż, również w już istniejących halach przemysłowych. Należy także zwrócić uwagę, że są to rozwiązania bezobsługowe i nie wymagają czyszczenia, odśnieżania czy konserwacji. Nie występują tu straty ciepła zimą czy problemy z nadmiernym nagrzewaniem obiektu latem.

Jak właściwie dobrać świetliki rurowe?

Świetliki rurowe ze względu na specyfikę powinny być dobierane przez przedstawiciela lub doradcę technicznego producenta tych rozwiązań, którzy na podstawie potrzeb inwestora oraz charakterystyki obiektu dokonują wyboru odpowiedniego modelu oraz projektują ich odpowiednia liczbę. Nasuwa się zatem pytanie – na którego producenta się zdecydować?

Jakość świetlików zależy od technologii ich wykonania. Kopuła instalowana na dachu hali przemysłowej powinna przechwytywać możliwie największą ilość światła dziennego. To jedna z pierwszych rzeczy na którą warto zwrócić uwagę. Odpowiednio zaprojektowana technologia kopuły pozwoli na dostarczanie maksymalnych ilości światła nie tylko w samo południe przy bezchmurnym niebie, ale także wtedy, kiedy słońce świeci nisko na horyzoncie czy też w sezonie zimowym. Przykładem może być tutaj świetlik rurowy producenta Solatube, z opatentowaną technologię reflektora LightTracker™, który odbija promienie słoneczne padające pod niskim kątem rano, po południu lub w sezonie zimowym, co zapewnia większą ilość światła.

Kolejnym istotnym elementem jest rura światłonośna, a dokładnie współczynnik refleksyjności materiału wewnętrznego z którego jest wykonana, wyrażony w procentach. Im wyższa wartość, tym świetliki rurowe będą bardziej efektywne. Co ważne, różnica nawet 1% może mieć duże znaczenie, zwłaszcza w dłuższych instalacjach świetlików mających po kilka czy kilkanaście metrów. Dodatkowo, rury światłonośne mogą być sztywne lub elastyczne. Światło dzienne dostarczane w rurach sztywnych odbija się znacznie lepiej niż w rurach elastycznych, ponieważ transmisja promieni nie jest zakłócona, a co za tym idzie – dostarczają one więcej światła.

Ostatnim elementem na który trzeba zwrócić uwagę jest dyfuzor, czyli oprawa świetlna, która rozprasza światło wewnątrz obiektu. Hale przemysłowe mogą być bardzo wysokie, dlatego ważne jest, aby światło nie było rozpraszane niepotrzebnie przy dachu, a kierowane bezpośrednio na powierzchnię pracy. Odpowiednio zaprojektowany dyfuzor, np. w świetlikach rurowych Solatube z serii SkyVault M74 ze wzmacniaczem światła sprawi, że nawet w najwyższych halach przemysłowych światło dostarczane będzie na powierzchnię pracy z wysoką efektywnością.

Podsumowując, należy pamiętać, że świetliki rurowe stanowią inwestycję długoterminową, to nie jest zakup opraw oświetleniowych, które można wymienić po kilku latach, dlatego ich dobór jest bardzo istotny i powinien być dogłębnie przemyślany.

Na jakim etapie inwestycji można zainstalować świetliki rurowe?

Jedną z największych zalet świetlików rurowych jest to, że mogą być instalowane również w już istniejących halach przemysłowych. W planowanych obiektach warto pomyśleć natomiast o świetlikach rurowych możliwie najwcześniej, tym bardziej, że dzięki nim inne rozwiązania mogą okazać się zbędne. Należy porozmawiać o tej kwestii z architektem, aby móc stworzyć najbardziej efektywny projekt w zakresie światła dziennego w hali.