Instalacje PV stają się coraz bardziej popularne jako ekologiczne i ekonomiczne źródła energii. Wybór odpowiedniego miejsca na montaż paneli fotowoltaicznych jest kluczowy dla ich efektywności i wydajności. Dachy płaskie i skośne oferują różne możliwości montażu, ale każdy z tych typów dachów ma swoje specyficzne cechy.
Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych a rodzaj dachu
Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych, zarówno na dachach płaskich, jak i skośnych, zapewniają wiele różnych korzyści. Jednak należy pamiętać, że już sam rodzaj dachu determinuje pewne wady i zalety w zakresie elastyczności realizacji systemów PV czy wykorzystania dostępnej przestrzeni, ale także ma wpływ na aspekt finansowy oraz estetykę instalacji.
Elastyczność montażu
Dachy płaskie:
- regulacja kąta nachylenia – na dachach płaskich możliwe jest precyzyjne ustawienie kąta nachylenia paneli, co pozwala na optymalizację ekspozycji na słońce i maksymalizację produkcji energii przez cały rok,
- swoboda orientacji – panele mogą być ustawione w dowolnym kierunku, co jest szczególnie korzystne w regionach o zmieniających się warunkach pogodowych,
- łatwość montażu i serwisu – dachy płaskie ułatwiają dostęp do paneli w celu ich montażu, konserwacji i czyszczenia, co obniża koszty serwisowe.
Dachy skośne:
- stały kąt nachylenia – kąt nachylenia paneli jest ograniczony przez kąt nachylenia dachu, co może nie być optymalne dla wszystkich lokalizacji geograficznych,
- ograniczona orientacja – panele na dachach skośnych zazwyczaj muszą być montowane zgodnie z orientacją dachu, co może nie zawsze zapewniać najlepsze warunki nasłonecznienia.
Wykorzystanie przestrzeni
Dachy płaskie:
- większa powierzchnia użytkowa – dachy płaskie zazwyczaj oferują większą i bardziej dostępną powierzchnię dla instalacji fotowoltaicznych, co pozwala na montaż większej liczby paneli,
- brak zacienienia – panele mogą być rozmieszczone w taki sposób, aby minimalizować wzajemne zacienianie, co zwiększa efektywność całej instalacji.
Dachy skośne:
- mniejsza powierzchnia montażowa – powierzchnia dostępna na dachach skośnych jest często ograniczona przez kształt dachu oraz elementy takie jak kominy, świetliki czy anteny,
- zacienienie – wysokie elementy dachu oraz sąsiadujące budynki mogą powodować zacienienie paneli, co obniża ich wydajność.
Koszty instalacji
Dachy płaskie:
- niższe koszty montażu – prostota montażu na dachach płaskich, zwykle ogranicza konieczność używania specjalistycznego sprzętu do pracy na wysokościach, często prowadzi do niższych kosztów instalacji,
- systemy balastowe – możliwość stosowania systemów balastowych, które nie wymagają wiercenia w dachu, redukuje ryzyko uszkodzeń i potencjalnych przecieków.
Dachy skośne:
- wyższe koszty montażu – montaż na dachach skośnych może być bardziej skomplikowany i czasochłonny, co zwiększa koszty, a konieczność zastosowania rusztowań i sprzętu zabezpieczającego może dodatkowo podnieść cenę instalacji,
- komplikacje konstrukcyjne – wiercenie i mocowanie paneli do dachu skośnego może prowadzić do problemów konstrukcyjnych i potencjalnych przecieków wymagających dodatkowych zabezpieczeń.
Estetyka i integracja
Dachy płaskie:
- niewidoczność z poziomu gruntu – panele montowane na dachach płaskich są zazwyczaj niewidoczne z poziomu gruntu, co zachowuje estetykę budynku,
- integracja z innymi instalacjami dachowymi – panele na dachy płaskie łatwiej integrują się z innymi elementami infrastruktury, takimi jak systemy HVAC, bez wpływu na wygląd budynku.
Dachy skośne:
- widoczność paneli – panele na dachach skośnych są bardziej widoczne, co może wpływać na estetykę budynku, zwłaszcza w obszarach zabytkowych czy w miejscach o określonych wymogach architektonicznych,
- estetyczna integracja – w niektórych przypadkach, panele mogą być estetycznie zintegrowane z dachówkami lub innymi materiałami dachowymi, co jednak wymaga dodatkowych kosztów i specjalistycznych rozwiązań.
Wymogi techniczne konstrukcji dachu przeznaczonego do montażu fotowoltaiki
Przed przystąpieniem do montażu paneli fotowoltaicznych, konieczne jest przeprowadzenie analizy nośności dachu. Dach musi być w stanie wytrzymać dodatkowy ciężar modułów oraz konstrukcji montażowej, a także uwzględniać obciążenie balastowe w przypadku systemów balastowych.
Analiza statyczna powinna uwzględniać nie tylko ciężar samej instalacji, ale również obciążenia dynamiczne, takie jak wiatr, śnieg i obciążenia sejsmiczne, w zależności od lokalizacji geograficznej budynku.
Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych balastowe
Systemy balastowe są popularne na dachach płaskich, ze względu na brak konieczności ingerencji w poszycie dachu. Balasty powinny być odpowiednio dobrane, aby zapewnić stabilność instalacji przy maksymalnych przewidywanych obciążeniach wiatrowych i śniegowych. Ciekawym rozwiązaniem w tym przypadku może być konstrukcja DP-DTHBF firmy BAKS zapewniająca szereg zalet, takich jak bezśrubowy systemu montażu, trzy możliwości ułożenia balastu, łączenie kolejnych rzędów za pomocą łączników Klik oraz 3-stopniowa regulacja kąta pochylenia paneli.
Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych o zmiennym kącie ustawienia paneli
W przypadku potrzeby podniesienia paneli pod określonym kątem, należy stosować systemy montażowe, które umożliwiają regulację kąta nachylenia. Ważne jest, aby konstrukcje te były dostosowane do specyficznych warunków dachu i zapewniały stabilność. W celu ich realizacji można zastosować, np. DP-DNHBEL firmy BAKS. Jest to kompletny system montażowy umożliwiający zamocowanie paneli w układzie horyzontalnym pod kątem 10, 15 i 20°. Szybka instalacja i niska cena to nie jedyne jego zalety. Powłoka lakierowana systemu (RAL 9005 – czarna) znacząco poprawia estetykę, a zastosowane rozwiązania montażowe pozwalają zachować ciągłość elektryczną między panelami, a elementami konstrukcji.
Inne istotne wymagania dla instalacji fotowoltaicznej
Ochrona przed przeciekami
Każda konstrukcja musi być tak zaprojektowana, aby minimalizować ryzyko uszkodzenia hydroizolacji dachu. Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych balastowe, które nie wymagają ingerencji w poszycie dachu, są korzystnym rozwiązaniem w tym zakresie. W przypadku konieczności ingerencji w poszycie dachu, należy zastosować odpowiednie uszczelki i materiały zabezpieczające.
W celu zachowania zachowania stuprocentowej szczelności istniejącej powłoki dachu, bardzo dobrze sprawdzi się system DP-DNHWE umożliwiający zamocowanie paneli w układzie horyzontalnym pod kątem 10, 15 i 20° na dachu płaskim pokrytym papą lub membraną, bez ingerencji w poszycie dachu oraz stosowania dodatkowego balastu.
Odpowiednia izolacja termiczna
Panele fotowoltaiczne mogą wpływać na temperaturę powierzchni dachu. Należy uwzględnić odpowiednią izolację termiczną, aby zapobiec przegrzewaniu się budynku i zapewnić komfort termiczny wewnątrz.
Orientacja paneli
W Polsce w instalacjach fotowoltaicznych projektuje się dwa kierunki orientacji paneli. Kierunek południowy lub kierunek wschód-zachód. Wybór konkretnego rozwiązania uzależniony jest od przewidywanych pór dnia, w jakich będzie największa auto konsumpcja wyprodukowanej energii.
Zapewnienie odpowiedniej wentylacji
Moduły fotowoltaiczne generują ciepło, które musi być efektywnie odprowadzane, aby utrzymać ich wydajność. Konstrukcja montażowa powinna umożliwiać swobodny przepływ powietrza pod panelami.
Ochrona przed przegrzewaniem
Nadmierne nagrzewanie modułów PV może prowadzić do spadku ich wydajności. Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych powinny zapewniać odpowiedni odstęp między dachem a konstrukcją, aby umożliwić cyrkulację powietrza i chłodzenie.
Systemy montażowe do paneli fotowoltaicznych a normy techniczne i certyfikaty
Systemy montażowe i same panele fotowoltaiczne powinny mieć odpowiednie certyfikaty zgodności z normami międzynarodowymi (np. IEC, ISO) oraz krajowymi.
Podsumowanie
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachach płaskich zapewnia wiele przewag w porównaniu do dachów skośnych, takich jak większa elastyczność montażu, efektywniejsze wykorzystanie przestrzeni, niższe koszty instalacji oraz lepsza integracja z infrastrukturą budynku. Dachy skośne, choć również mają swoje zalety, mogą być bardziej ograniczone pod względem orientacji i kąta nachylenia, co może wpłynąć na wydajność systemu. Ostateczny wybór sposobu montażu instalacji fotowoltaicznej powinien uwzględniać specyfikę budynku, lokalne warunki klimatyczne oraz indywidualne potrzeby użytkowników.
Publikacja artykułu: czerwiec 2024 r.