Systemy parkingowe stosowane na terenach obiektów przemysłowych

Systemy parkingowe – etapy przygotowania i realizacji

Aby zapewnić skuteczny nadzór nad korzystaniem z parkingu zazwyczaj należy podzielić ten proces na etapy, za kontrolę których odpowiadają poszczególne urządzenia tworzące systemy parkingowe. W uproszczeniu można wyróżnić moment autoryzacji wjazdu polegający na pobraniu biletu w terminalu wjazdowym, weryfikacji numeru rejestracyjnego lub odczytu karty abonamentowej. Następny krok stanowi pobranie opłaty za wykorzystany czas parkowania, np. w automatycznej kasie parkingowej, lub zwolnienia z tej płatności przez operatora parkingu. Końcowym procesem jest natomiast automatyczna weryfikacja przez terminal wyjazdowy – czy dany pojazd jest uprawniony do opuszczenia parkingu.

Metody zarządzania miejscami parkingowymi są jednak bardzo zróżnicowane i wynikają zarówno z fizycznego rozkładu parkingu czy sposobu rotacji pojazdów wymuszonego przez projekt organizacji ruchu, jak i ze specyfikacji pracy danego obiektu przemysłowego. Z tych powodów urządzenia parkingowe nie ograniczają się tylko do bileterki parkingowej, punktu rozliczeń oraz terminala wyjazdowego. Systemy parkingowe muszą również uwzględniać rozmieszczenie pętli indukcyjnych, fotokomórek czy kamer LPR, dlatego ich montaż powinien być poprzedzony wizją lokalną, przygotowaniem projektu rozmieszczenia urządzeń oraz wykonaniem schematu okablowania.

Systemy parkingowe – podstawowe urządzenia

Na potrzeby obiektów o prostej strukturze parkingu często wystarczające będzie wykorzystanie podstawowych urządzeń tworzących systemy parkingowe. Przykładowo, systemy parkingowe w podstawowej konfiguracji, którą należy uwzględnić przy planach automatyzacji pracy parkingu, składają się z wymienionych poniżej urządzeń.

Bileterka parkingowa

Jest to automat parkingowy umożliwiający pobranie biletu przez kierowcę przed wjazdem na parking. Jego głównym elementem jest termiczna drukarka biletów o wysokiej sprawności i trwałości, przystosowana do pracy w każdych warunkach pogodowych. Urządzenie tego typu powinno być wyposażone w:

• czytelny wyświetlacz – w przejrzysty sposób informuje użytkownika, jakie czynności powinien wykonać w celu pobrania biletu. Obecnie stosowane wyświetlacze wyposaża się najczęściej w ekrany dotykowe o przekątnej od 5 do 7″, wykonane w technologii wandaloodpornej. Wyświetlają one komunikaty zamiennie w zdefiniowanych przez operatora językach;
• czytnik kart abonamentowych – umożliwia korzystanie z parkingu pracownikom firmy oraz np. najemcom. Zwykle jest on również elementem systemu kontroli dostępu do budynku;
• interkom VOIP – pozwala użytkownikom na komunikację z biurem obsługi parkingu. Łączność w standardzie VOIP zapewnia wysoką jakość dźwięku oraz, co bardzo istotne, możliwość przekierowania połączenia, np. na wskazany numer telefonu komórkowego;
• zasobnik na bilety parkingowe – w zależności od potrzeb może on pomieścić nawet kilka tysięcy biletów;
• systemy automatycznego ogrzewania oraz chłodzenia – wyposaża się w nie urządzenia parkingowe, a uruchomiane są zależnie od aktualnych warunków atmosferycznych.

Bileterka parkingowa jest aktywowana dopiero w chwili, kiedy na linii wjazdu fizycznie pojawi się pojazd. Odpowiada za to pętla indukcyjna, która wykrywa jego obecność.

Terminal wyjazdowy

Jest to urządzenie, którego głównym elementem jest skaner kodów kreskowych umożliwiający odczytanie kodów QR na opłaconych biletach parkingowych, w celu wymiany danych z serwerem i autoryzacji opuszczenia parkingu przez pojazd. W zależności od modelu terminal wyjazdowy może być wyposażony w zasobnik na zużyte bilety parkingowe. Poza skanerem biletów i zasobnikiem, urządzenia te są wyposażone analogicznie jak bileterki parkingowe – mają wyświetlacze LCD, czytnik kart abonamentowych, interkom do komunikacji z portiernią oraz system ogrzewania/chłodzenia.

Należy podkreślić, że w przypadku hal oraz innych obiektów przemysłowych, gdzie z parkingów korzystają auta osobowe i ciężarowe, często stosowane są bileterki parkingowe oraz terminale wyjazdowe w wersji przystosowanej do obsługi przez kierowców na dwóch wysokościach.

Kasa parkingowa

Kolejnym urządzeniem tworzącym systemy parkingowe jest kasa parkingowa, czyli samoobsługowy automat płatniczy, który pozwala użytkownikowi samodzielnie uiścić należność za parkowanie. Kasa automatyczna umożliwia przyjmowanie opłat w bilonie i banknotach. Powszechne jest jej wyposażenie w czytniki kart umożliwiające płatności PayWave, PayPass, NFC czy Blik. Standardem jest wydawanie reszty w monetach, jednak bardziej zaawansowane rozwiązania mają możliwość jej zwrotu w banknotach.

Wybierając kasę parkingową warto zwrócić uwagę czy ma funkcję samodzielnego przedłużenia karty abonamentowej przez użytkownika oraz wykupienia zagubionego biletu oraz czy jest wyposażona w automatyczny system uzupełniania monet do wydawania reszty. Opcje te pozwalają na samodzielne wykonywanie operacji przez użytkownika, są to czynności którymi standardowo byłby obciążony pracownik parkingu.

Szlaban parkingowy

Jest to podstawowy element każdego zamkniętego parkingu. Odpowiada on za fizyczne wygrodzenie strefy dostępnej dla pojazdów uprawnionych. Obecnie bardzo popularne są szlabany elektromechaniczne. W ich przypadku oddziaływanie napędu z silnika elektrycznego na ramię przenoszone jest za pomocą przekładni mechanicznej. Charakteryzuje je szybkie i precyzyjne działanie, mają również rozbudowane możliwość konfiguracji, np. poprzez dopasowanie czasu otwarcia/zamknięcia.

Serwer parkingowy

Punktem centralnym każdego systemu parkingowego jest serwer wraz z oprogramowaniem zarządzającym. Z poziomu aplikacji parkingowej można w pełni kontrolować każde z urządzeń oraz wykonywać zestawienia i raporty niezbędne do efektywnego zarządzania parkingiem. Możliwe jest również dodawanie użytkowników, uprawnień dla kart abonamentowych czy autoryzacji numerów rejestracyjnych na potrzeby systemu rozpoznawania tablic rejestracyjnych (LPR). W przypadku systemu wyposażonego w nośniki dalekiego zasięgu RFID UHF, z poziomu stacji roboczej operator może kodować karty dostępowe.

Systemy parkingowe – zasada działania w konfiguracji podstawowej

Systemy parkingowe umożliwiają organizację pracy i zarzadzanie miejscami parkingowymi, a ich schemat działania obejmuje różne etapy – od momentu wjazdu pojazdu na parking do jego wyjazdu. Zgodnie z konfiguracją podstawową kierowca podjeżdżając do bileterki parkingowej powoduje uruchomienie pętli indukcyjnej aktywującej terminal, na którym pojawiają się informacje dla kierowcy o sposobie postępowania w danej chwili. Po naciśnięciu przycisku drukarka termiczna nadrukowuje kod kreskowy, datę oraz godzinę, a następnie bilet jest wydawany klientowi. Później następuje otwarcie szlabanu umożliwiające wjazd auta na parking, a po przejeździe – jego samoczynne zamknięcie, ponieważ za szlabanem zainstalowana jest pętla indukcyjna zamykająca. System rejestruje dane z biletu i na bieżąco przekazuje je do serwera. Jednocześnie rozpoczyna się naliczanie kwoty za postój pojazdu zgodnie ze schematem opłat obowiązującym na danym parkingu.

Klient kończący pobyt musi udać się do kasy parkingowej w celu dokonania opłaty. Automat odczytuje dane z biletu parkingowego za pomocą skanera, a na jego ekranie wyświetlana jest wartość kwoty należnej za postój. Opłaty można dokonać monetami, banknotami lub kartą płatniczą. Po jej realizacji kierowca ma określony (definiowany przez operatora) czas na opuszczenie parkingu. W tym czasie powinien on podjechać do terminala wyjazdowego i zeskanować bilet. Po uzyskaniu autoryzacji z serwera następuje otwarcie bariery oraz umożliwienie opuszczenia parkingu.

W przypadku zagubienia lub zniszczenia biletu parkingowego kasa automatyczna może wygenerować jego duplikat, co wiąże się z koniecznością dokonania opłaty dodatkowej zgodnie z obowiązującym cennikiem. Tu również po uiszczeniu określonej kwoty klient ma określony czas na wyjazd z parkingu.

Użytkowników posiadających karty abonamentowe obowiązuje ta sama procedura związana z wjazdem i wyjazdem, z tym że kierowca nie pobiera ani nie opłaca biletu, tylko zbliża aktywną kartę abonamentową do urządzenia.

Przedstawiony schemat korzystania z parkingu sprawdza się w znaczącej części obiektów, jednak nie jest to proces wykorzystujący wszystkie możliwości jakie oferują systemy parkingowe.

Systemy parkingowe z rozszerzoną funkcjonalnością

Systemy parkingowe mogą być wyposażone w szereg dodatkowych urządzeń i rozwiązań, które podnoszą jego funkcjonalność, np. systemy rozpoznawania numerów rejestracyjnych czy czytniki RFID UHT.

Rozpoznawanie numerów rejestracyjnych

Systemy parkingowe w ostatnim czasie coraz częściej wyposaża się w systemy rozpoznawania numerów rejestracyjnych, zwane LPR (ang. Licence Plate Recognition) lub ANPR (ang. Automatic Number Plate Recognition). Bazują one na zaawansowanych algorytmach analizy obrazu, czego efektem jest przetworzenie widoku tablicy rejestracyjnej zarejestrowanego przez kamerę, na czytelny dla systemu parkingowego rekord w bazie danych. Dzięki temu zyskuje się możliwość wykorzystania numeru rejestracyjnego jako identyfikatora kontroli dostępu, czyli zamiast biletu parkingowego system umożliwia dostęp do obiektu na podstawie autoryzacji numeru rejestracyjnego. Rozwiązanie to umożliwia operatorowi dynamiczną kontrolę nad listą pojazdów uprawnionych do parkowania, a po wykonaniu integracji z systemem kontroli dostaw, np. automatyczną awizację kierowców. Funkcja LPR sprawdza się więc doskonale jako uzupełnienie dla systemu parkingowego, a także jako autonomiczne rozwiązanie kontroli dostępu.

Czytniki RFID UHF

Systemy parkingowe mogą być również wyposażone w kontrolę dostępu do parkingu zrealizowaną na podstawie czytników RFID UHF i nośników dalekiego zasięgu, które są kolejnym sprawdzonym rozwiązaniem wykorzystywanym na potrzeby autoryzacji wjazdu. W pewnym stopniu stanowią odpowiednik klasycznych czytników KD, standardowo montowanych w bileterkach parkingowych. Zasada działania kontroli dostępu wykorzystującej technologię RFID jest prosta – użytkownik w celu autoryzacji dostępu posługuje się nośnikami typu etykiety RFID, kartami, tagami lub znacznikami w innym formacie. Nośniki te zawierają układy elektroniczne z zakodowanymi danymi, komunikują się z czytnikiem odbiorczo-nadawczym, a odczyt danych odbywa się z pomocą fal radiowych pomiędzy nośnikiem RFID a anteną. Zdolność komunikacji systemów pasywnych RFID z reguły nie przekracza 10 m, zaś w przypadku aktywnych odległość ta wzrasta do kilkudziesięciu metrów.

Zintegrowane, automatyczne systemy parkingowe

Planując systemy parkingowe warto rozważyć integrację systemu automatycznego poboru opłat z oprogramowaniem zarządzającym dostawami w danym obiekcie. Umożliwia to zastosowanie automatycznej awizacji pojazdów wykonujących dostawy, co znacząco usprawnia obsługę parkingu.

Systemy parkingowe można również zintegrować z rezerwacjami on-line. Rozwiązanie to polega na powiązaniu osoby z numerem rejestracyjnym pojazdu, który będzie wjeżdżał na parking. Wprowadzenie uprawnień do systemu rezerwacji on-line powoduje jej automatyczne przesłanie do systemu kontroli parkingu, który automatycznie otworzy szlaban, jeśli na linii wjazdowej pojawi się pojazd z danym numerem rejestracyjnym. Inną opcją jest nadanie uprawnień dla osoby a nie pojazdu. W takim przypadku osoba odwiedzająca otrzymuje z wyprzedzeniem wiadomość e-mail z kodem QR uprawniającym do korzystania z parkingu w danym przedziale czasowym. Podczas odwiedzin kod jest skanowany w bileterce parkingowej, a po otrzymaniu potwierdzenia z serwera o udzieleniu dostępu szlaban otwiera się automatycznie.

Korzyści wynikające z instalacji systemu parkingowego

Systemy parkingowe zapewniają wymierne korzyści zarówno po względem organizacyjnym, jak i finansowym. Prawidłowo dobrany zestaw urządzeń poprzez automatyzację procesów umożliwia sprawną rotację pojazdów, a jednocześnie ogranicza zaangażowanie personelu, który może zostać oddelegowany do innych zadań.

Więcej informacji o systemach parkingowych można uzyskać na stronie www.taab.pl.