Uprawnienia na podesty ruchome – jak je zdobyć? Szkolenia na podesty ruchome

Uprawnienia na podesty ruchome – wytyczne prawne

Uprawnienia na podesty ruchome oraz inne wymagania związane z obsługą tych urządzeń są określone w trzech aktach prawnych:

• Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (DzU z 2019 r. nr 122, poz. 667),
• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (DzU z 2018 r., poz. 2176),
• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych (DzU z 2019 r., poz. 1008).

Ustawodawca wskazuje wytyczne (w szczególności w przepisach Urzędu Dozoru Technicznego oraz BHP), jakie musi spełnić każdy operator podestów ruchomych, w celu zagwarantowania bezpiecznej i komfortowej pracy. Pracownik korzystający z podnośników musi uzyskać aktualne badania lekarskie do pracy powyżej 3 m, a także odpowiednie uprawnienia do obsługi podestów ruchomych.

Jak uzyskać uprawnienia na podesty ruchome?

Aby zdobyć uprawnienia na podesty ruchome wymagane jest odbycie odpowiedniego szkolenia na podesty ruchome, a następnie pozytywne zaliczenie egzaminu przeprowadzanego przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), Transportowego Dozoru Technicznego (TDT) lub Wojskowego Dozoru Technicznego (WDT).

Kurs na uprawnienia na podesty ruchome może odbyć każda osoba, która ukończyła 18 lat i nie wykazuje przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na stanowisku operatorskim. Szkolenia na podesty ruchome, ładowarki oraz wózki widłowe są organizowane w wielu ośrodkach zlokalizowanych w całej Polsce. Często znajdują się w ofercie firm zajmujących się wynajmem i sprzedażą podestów ruchomych. Należy zwrócić uwagę, aby wybrana placówka miała certyfikat Urzędu Dozoru Technicznego w zakresie obsługi i konserwacji urządzeń transportu bliskiego.

Szkolenia na podesty ruchome

Szkolenia na podesty ruchome prowadzone są przez wykwalifikowanych instruktorów, zazwyczaj odbywają się w małych grupach, w celu zapewnienia uczestnikom komfortowych warunków do zdobycia wiedzy technicznej.

Szkolenia na uprawnienia na podesty ruchome składają się z części praktycznej oraz teoretycznej. Część teoretyczna obejmuje tematykę związaną z charakterystyką techniczną podestów ruchomych oraz ich rodzajami, budową, zasadami działania, oferowanymi funkcjonalnościami oraz pracą w trudnych warunkach. Omawiane są również sytuacje niebezpieczne, zachowania w przypadku wystąpienia nieszczęśliwych wypadków oraz działanie urządzeń zabezpieczających. W części praktycznej szkolenia na uprawnienia na podesty ruchome operatorzy nabywają umiejętności prawidłowej eksploatacji urządzeń. Poznają i ćwiczą czynności niezbędne do właściwego przygotowania maszyn do pracy oraz po jej zakończeniu, a także w zakresie wykonywania pracy. Zapoznają się z obsługą różnych typów podnośników, urządzeń zabezpieczających czy opuszczaniem awaryjnym.

Jak już wspomniano, aby uzyskać uprawnienia na podesty ruchome kursant musi na koniec szkolenia zdać pozytywnie egzamin przed komisją UDT, WDT lub TDT.

Uprawnienia na podesty ruchome a prace na wysokości

Uprawnienia na podesty ruchome są wymagane przede wszystkim ze względu na fakt, że z obsługą tego typu urządzeń wiążą się prace na wysokości, zaliczane ustawowo do prac szczególnie niebezpiecznych. Prace na wysokości najczęściej wykonywane są przy zastosowaniu drabin, rusztowań lub samojezdnych podestów ruchomych (należą one do najbezpieczniejszych urządzeń).

Podesty ruchome, wózki widłowe i ładowarki teleskopowe są objęte dozorem technicznym. Służą do podnoszenia osób wraz z narzędziami w celu wykonywania prac na wysokości i są wykorzystywane m.in. przez firmy budowlane, remontowe czy konserwacyjne. W zależności od charakteru wykonywanych prac stosuje się różne typy podnośników, np. masztowe, nożycowe, teleskopowe, przegubowe oraz ładowarki teleskopowe czy wózki widłowe. Podnośniki pozwalają na prowadzenie działań na wysokości od kilku do nawet kilkudziesięciu metrów. Należy tu zaznaczyć, że prace na wysokości zaczynają się, gdy różnica poziomów między stanowiskiem a posadzką wynosi powyżej 1 m.

Prace na wysokości i związane z nimi zagrożenia

Jak już wspomniano prace na wysokości prowadzone na podestach ruchomych należą do prac szczególnie niebezpiecznych i związane są z różnego rodzaju zagrożeniami, takimi jak:

• uszkodzenie urządzenia – w przypadku zaobserwowania nieprawidłowej pracy urządzenia, uszkodzenia mechanicznego, wycieku płynu czy innych czynników wskazujących na nieprawidłowy stan techniczny maszyny, należy natychmiast przerwać pracę. Awarię należy zgłosić osobom posiadającym odpowiednie uprawnia do konserwacji wózków jezdniowych podnośnikowych wydanych przez Urząd Dozoru Technicznego lub do działu serwisu, jeśli sprzęt został wypożyczony. Nie wolno podejmować żadnych prac naprawczych;
• nieprzestrzeganie instrukcji obsługi urządzenia – zgodnie z przepisami prawnymi, każdy operator przed przystąpieniem do pracy ma obowiązek zapoznać się z instrukcją obsługi oraz z funkcjami danego modelu maszyny;
• wiatr o dużej sile – stanowi jeden z najbardziej niebezpiecznych czynników pogodowych. Prace na wysokości na podestach ruchomych są zabronione podczas silnego wiatru, ponieważ może on powodować niestabilność maszyn. Dopuszczalną wartość można znaleźć w instrukcji obsługi podestu ruchomego lub na tabliczce znamionowej, najczęściej maksymalna siła wiatru przy której można prowadzić prace na wysokości wynosi 12,5 m/s;
• złe warunki atmosferyczne (śnieżyca, mgła, gołoledź, burza) – podczas opadów deszczu zwykle można prowadzić prace, jeżeli jednak jest on długotrwały należy sprawdzić stabilność gruntu. Działania należy przerwać w przypadku wystąpienia burz. W warunkach zimowych należy oczyścić powierzchnię pracy oraz urządzenie ze śniegu i lodu, a także sprawdzić stabilność gruntu podczas roztopów;
• nierówny teren – podesty ruchome nie powinny pracować na terenie o nachyleniu większym niż dopuszczalna wartość określona w instrukcji obsługi urządzenia, ponieważ grozi to jego przewróceniem oraz nieprawidłowym działaniem układu hamulcowego;
• niewystarczająca nośność gruntu – na stabilność gruntu należy zwrócić uwagę szczególnie podczas złych warunków atmosferycznych;
• wykopy – należy zachować odpowiednią odległość od podestów ruchomych ze względu na ryzyko osunięcia się gruntu;
• linie energetyczne – podobnie jak wyżej, trzeba zachować bezpieczną odległość, co ma szczególnie duże znaczenie w przypadku wystąpienia silnego wiatru;
• roztargnienie/pośpiech operatora – stanowią przyczynę większości wypadków i są najczęściej spowodowane presją czasu.

Podsumowując, aby zapewnić bezpieczną prace na wysokości na podestach ruchomych należy stosować się do lokalnych przepisów BHP, pracować zgodnie z instrukcją obsługi, używać sprawnego technicznie urządzenia dopuszczonego do eksploatacji oraz posiadać ważne uprawnienia na podesty ruchome.

www.mateco.pl